Od 20 lat pracuję z dziećmi w świetlicy szkolnej. Cały czas staram się poszukiwać nowych metod i form pracy, które przyczyniają się do atrakcyjności zajęć, aktywności dzieci i będą sprzyjały ich wszechstronnemu rozwojowi. Od 2 lat prowadzę jako jeden ze stałych elementów zajęć ćwiczenia z kinezjologii edukacyjnej. Metody Paula E. Dennisona mają na celu pobudzenie dzieci do myślenia poprzez wykorzystanie ruchu. Jak mówi Paul. E. Dennison „ruch jest drzwiami do uczenia się”.
Ćwiczenia dobieram w zależności od rodzaju aktywności, jaka jest niezbędna, np.: kształcenie umiejętności czytania, usprawnianie pisania, twórcze pisanie, klarowność słyszenia i mowy, obraz własnego ja, twórcze myślenie. Proponowane zajęcia przeprowadziłam z dziećmi w świetlicy szkolnej. Bardzo zachęcam do stosowania metod kinezjologii edukacyjnej. Ćwiczenia gimnastyki mózgu pozwalają dzieciom lepiej koncentrować się na zadaniu, a nauczycielowi osiągnąć zamierzone cele.
Scenariusz zajęć świetlicowych "W krainie bajek i baśni"
Cele dydaktyczno-wychowawcze:
- Przybliżenie dzieciom znanych i mniej znanych bajek i baśni.
- Kształtowanie twórczej ekspresji i rozbudzanie wyobraźni plastycznej.
- Kształtowanie umiejętności współdziałania w grupie, integracja grupy.
Metody i formy pracy z grupą:
- rozmowa kierowana,
- zabawa dydaktyczna,
- zabawa tematyczna,
- rozwiązanie quizu,
- praca z całą grupą,
- praca w grupach,
- twórcza ekspresja (praca plastyczna).
Środki dydaktyczne:
- ilustracje z bajek,
- pastele olejne,
- plastelina,
- bibuła przestrzenna,
- papier witrażowy,
- kredki świecowe,
- klej,
- nożyczki.
Przebieg zajęć:
- Zaproszenie dzieci do zajęcia miejsca w kręgu - podam dzieciom temat dzisiejszych zajęć.
- Ćwiczenia z kinezjologii edukacyjnej (myślenie twórcze):
Ruchy naprzemienne
- dotykanie prawą ręką uniesionego lewego kolana i na przemian (lewą ręką prawego kolana),
- dotykanie naprzemienne łokciem,
- dotykanie naprzemienne stopy.
Akumulator (kobra)
- siedzimy na podłodze (siad skrzyżny). Z wdechem wychylamy głowę do przodu, unosimy brodę i wyginamy kręgosłup w łuk wklęsły (w stronę brzucha). Z wydechem opuszczamy głowę, kręgosłup wyginamy stopniowo w "koci grzbiet". Powtarzamy trzy razy.
Leniwe ósemki
- kreślimy kciukiem płynnym ruchem ósemki, zaczynając od punktu środkowego na wysokości oczu, w lewo, w górę i łukiem w dół, potem dołem do punktu środkowego, w górę w prawo, łukiem ku dołowi i dołem w lewo do punktu wyjścia. Powtarzamy trzykrotnie.
- Rozmowa kierowana "co to jest bajka?" (oczekuję odpowiedzi, że wymyślone opowiadania, postacie nie istnieją w rzeczywistości.
- "Jakie znają bajki?"
- "Jakich znają bohaterów bajek?"
- Zabawa "Pokaz bajek".
Dzielę dzieci na grupy, każda grupa wybiera, jaką bajkę chce przedstawić (ma to być scena kluczowa z wybranej bajki), tak, aby oglądający mogli rozpoznać, o jaką bajkę chodzi. Każda grupa kolejno ustawia "bajkowy posąg", pozostałe dzieci odgadują, jaka to bajka.
- "Co to za bajka".
Dzieci podzielone na dwie grupy podchodzą do stołów, na których są przygotowane obrazki z różnych bajek oraz karteczki z tytułami bajek. Mają za zadanie prawidłowo dołączyć tytuł bajki do obrazka. Wygrywa ta grupa, która pierwsza wykona zadanie.
- Zabawa "Rybak".
Dzieci siedzą w kole, kładą ręce płasko na dywanie. Osoba, która jest rybakiem (wychowawca) mówi wierszyk:
"Łowię, łowię, łowię w tym wielkim kole. Całą noc łowiłam, rybki nie złowiłam." Przy słowach "rybki nie złowiłam" dzieci wycofują swoje ręce, a rybak stara się uderzyć w czyjąś dłoń. Dziecko, które nie zdąży w porę wycofać rąk zostaje rybakiem. (Kiedy będę dzieciom objaśniała zabawę, powtórzymy wierszyk, aby się go nauczyły).
- "Bajkowy quiz".
Podzielę dzieci na zespoły dwuosobowe. Dzieci otrzymają kartki z quizem i która para jako pierwsza odpowie prawidłowo, ta wygrywa.
- Zagadki na temat wybranych bajek.
CZY TO PRAWDA CZY NIEPRAWDA?
- Złota kaczta
A Kąpała się w Morskim Oku. B Mieszkała w lochach warszawskiego zamczyska. C Często odwiedzał ją Wars z Sawą. D Tak naprawdę była królewną.
- Smok wawelski
A Był to potwór ziejący ogniem i dymem. B Smakowały mu tylko toruńskie pierniki. C Pokonał go dzielny rycerz w zbroi. D Pękł z wielkim hukiem.
- Myszy
A Zjadły złęgo księcia Popiela i jego żonę. B Na miotłach poleciały tam, gdzie pieprz rośnie. C Zawędrowały do Kruszwicy na wieżę. D Dobra wróżka zaczarowała je w księżniczki.
- Boruta
A Mieszkał w pieczarze pod wawelskim wzgórzem. B Zaprzyjaźnił się z bazyliszkiem. C Pilnował skarbów łęczyckiego zamku. D Mógł udawać nawet sowę.
- Poznańskie koziołki
A Nie chciały być upieczone na rożnie. B Mieszkały na Giewoncie. C Hodował je Janosik. D Uciekły na wieżę poznańskiego ratusza.
- Czarownice
A Miały siedzibe na Łysej Górze. B Pomagały ludziom. C Żywiły się ropuchami, pijawkami i zaskrońcami. D Fruwały na latających dywanach.
- Lajkonik
A Jego ulubionym miastem jest Kraków. B Pokochał królową Bałtyku. C Tatarzy są jego przodkami. D Czasami spotyka się na księżycu z Twardowskim.
- Zaproponuję dzieciom wykonanie wcześniej pokazywanych obrazków z bajek dowolną techniką. Zaproponuję wyklejankę z plasteliny, malowanie pastelami olejnymi i kredkami świecowymi lub technikę witrażu. Dzieci wybiorą sobie obrazki oraz technikę wykonywanych prac i tak usiądą przy stołach, aby przy jednym stole siedziały te dzieci, które wykonują pracę tą samą techniką.
- Wybór najładniejszych prac i nagrodzenie dzieci, które były najaktywniejsze na zajęciach i wykazały się dużą znajomością bajek.
Prace plastyczne zostaną zaprezentowane na wystawie "Bajkowy kącik" na 20-lecie powstania szkoły.
W zajęciach wykorzystałam: "Świerszczyk" nr 5/2002, "Odkrywamy na nowo zabawy z czasów naszych babć", Heike Baum, "Jedność", Kielce, 2002, "Teatr w szkole", Irene Flemming, "Jedność", Kielce, 2002.
---------------------------------------------------------------------------
Scenariusz zajęć świetlicowych "Wycieczka do ogrodu zoologicznego"
Cele dydaktyczno-wychowawcze (korzyści):
- poznanie ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej (Gimnastyka Mózgu(r)),
- wykorzystanie ćwiczeń Gimnastyki Mózgu(r) w procesie dydaktyczno-wychowawczym,
- kształtowanie pozytywnego stosunku do zwierząt, ze zwróceniem szczególnej uwagi na właściwe zachowanie się w ogrodzie zoologicznym,
- kształtowanie umiejętności wspólnej zabawy i współdziałania w grupie.
Metody i formy pracy:
- praca z całą grupą,
- twórcza ekspresja (rysowanie zwierząt),
- rozmowa kierowana,
- metoda praktycznego działania.
Środki dydaktyczne:
- "Tańce w kręgu" (muzyka),
- "Kinezjologiczne nutki",
- maskotki wybranych zwierząt,
- napisy z zasadami zachowania się w ZOO,
- kartki,
- mazaki,
- duży karton,
- klej,
- karty do gry "Gimnastyka Mózgu(r)".
Przebieg zajęć:
- Zaproszenie dzieci do zajęć. Przedstawienie tematu zajęć - "Wycieczka do ogrodu zoologicznego".
- ponieważ najbliższy ogród zoologiczny znajduje się w Łodzi lub Płocku, musimy dojechać naszym "zaczarowanym pociągiem". Wykorzystanie tańca Cet Vorka (Węgry), ustawienie w szeregu, ruchy powtarzamy 3 razy;
- przejście do sali z napisem ZOO; aby wejść na teren ogrodu zoologicznego, dzieci muszą wykonać "magiczne ruchy". Wykorzystamy karty do gry "Gimnastyka Mózgu(r)", aby mogły zapoznać się z ćwiczeniem.
- Zwiedzanie ogrodu zoologicznego.
- zanim zaczniemy zwiedzać ZOO, musimy zapoznać się z zasadami zachowania (dzieci odczytują wcześniej przygotowane hasła):
"Nie wolno karmić zwierząt" "Nie wolno płoszyć zwierząt" "Nie wolno wkładać rąk do klatek ze zwierzętami" "Nie wolno przechodzić poza wyznaczony teren do zwiedzania"
- zapytamy dzieci, czy rozumieją te zasady i czy według nich są jeszcze jakieś inne ważne informacje dla zwiedzających.
- Na stolikach są poustawiane maskotki zwierząt z nazwą i krótką informacją o nich.
- podchodzimy do stołu, dziecko odczytuje informację, a nauczyciel proponuje naśladowanie zwierzęcia wybranymi ćwiczeniami z kinezjologii edukacyjnej:
- niedźwiedź "ziewanie na energię",
- słoń "słoń",
- sowa "sowa",
- kobra "energetyzator",
- małpa "punkty na myślenie", "punkty pozytywne", "punkty równowagi",
- żyrafa "krążenie szyją",
- ptaki egzotyczne "ruchy naprzemienne",
- lew "pompowanie piętą",
- krokodyl "aktywacja ramienia",
- hipopotam "pozycja Cook'a".
- Dzieci siadają do stolików i przy pomocy leniwych ósemek maja narysować zwierzę, które im się najbardziej podobało. Prace przyklejamy na duży karton z napisem "ZOO", który ozdobi świetlicę.
- Na zakończenie zajęć dzieci śpiewają piosenkę "Woda song" i w nagrodę piją wodę. Przypomnę dzieciom o powtarzaniu ćwiczeń i wykorzystywaniu ich w różnych zabawach, aby mogły się łatwiej uczyć i osiągać sukcesy w szkole.
Bibliografia:
- "Twórcza kinezjologia w praktyce", KINED, Warszawa, 2003
- "Karolinka w ZOO", Filar, Warszawa, 2003
Ewa Milka kierownik świetlicy w SP nr 9 w Kutnie
|